بازگشت
ا لفبا ی نجا ت مر د م را و طن پر ستا ن میدا نند
خوشه چين خوشه چين


بی جا نخو ا هد بود که ا گر گفته شو د ، د ر طو ل تا ر یخ مر د م ما ، خو ا ر و غر یب بو د ه ا ند و ز ند گی خو یش را به سختی، سر و سا ما ن دا د ه ا ند، د ر د رجه ا و ل ، کا ر گر ا ن و د ها قین کم مین و بی ز مین و د ر د رجه د و م ، کسبه کا را ن ، معلمین و ما مو ر ین پا يين ر تبه وغیره ، و لی د رین ر و زها ، ا سم بر د ن ، ا ز نا م مر د م ، و ا ر ما ن ها ی مر د م نگر را، ا زین گو شه و آ ن گو شه میشنو یم ، ا ز طر ف دا ر ا ن شا ه مخلو ع گر فته تا ز ما م دا را ن و مد یحه سرا یا ن د نیا ی ا جا نب . هر کسی را میبینیم و تما شا میکنیم ، بر ا ی کا ر گر و دهقا ن و سا ير زحمت کشا ن کشور، شا د با ش میگو یند وآ فر ین ، و ا ز خد ا آ ر زو مند ا ند ، که کا ر گر ا ن و ز حمت کشا ن برا ی همیش د ر همچو حا لت ز ند گی ر قت با ر و فلا کت با ر با قی بما نند ، وا زد نیا ی علم و دا نش ، بی بهره و بی نصیب . تعجب آ و ر نیست ، یک حقیقت مسلم ا ست که تو ا ن مند ا ن با رها درفکر آ ن ا ند تا ا ز فقرا و مسا کین و د هقا قین بی ز مین و کم زمین و سا ةر ز حمت کشا ن ، به حیث ا فزا ر ا ستفا ده نما یند ، و با ید ا ز آ نها حا صل بد ست بیا و ر ند . ببینیم د ر جا ن یک د هقا ن بیچا ره که د ر قر یه ا فتید ه ا ست ، ا ز را د یو و تلویز یو ن و سا یر و سا یل ا طلا عا ت خبر ی،ا و را معلو ما ت و آ گا هی د ر د ست نیست ، چه تعد ا د عنا صر مفت خو ا ر و طفیلی، به ما نند مو رو مو ر چه ، د ر جا ن یک د هقا ن بیچا ره حو ا له ا ند و حا صل یک سا ل تما م عر ق ریز ی ها و جا ن فشا نی آ نر ا به عنا و ین مختلف ا ز ش میگیر ند و میبر ند. دهقا ن با ید به د و لت ما لیه بد هد، د و لتیکه هر گز نخو ا سته ا ست ، تو جه به و ضع معشیتی صحی و تر بیتی آ نها د ا شته با شد ، برا ی ملا ی قر یه و د ه هم با ید که نا ن نو بتی را بد هد، گر چه خو د ش تو ا ن خر ید گو شت را ندا رد ، مگر بر ا ی ملا ی قر یه حتمآ با ید که گو شت بخر د و پخته نما ید . صد قه فطر، سر سا یه ، پو ل چپن و لنگی ملا حتمی ا ست . وا لی ، سر ما مو ر، قا ضی ، مستو فی ، و لسوا ل ، ما مو رما لیه ، زمین دا ر بز رگ ، ملک د ه ، میر آ ب با شی ، پیر، پیش ر و وغیره وغیره ، سلسله ز نجیره ها ی ا ند که کسی بنا م سو غا ت ، کسی بنا م تکت پو لی ، کسی بنا م ما لیه ، کسی بنا م چرا غ پو لی ، کسی بنا م محصلی ا ز جیب د هقا ن بیچا ر میگر فتند ، حتی زما نی را بیا د دا رم که ا ز دها قین پو ل میگر فتند که فر زندا ن شا ن در مکا تب شا مل نشو ند ، درمجمو ع ا ین ها همه پا یه ها ی حفا ظتی سلطنت بو د ند . سلمان قر یه با آ نکه د ر ما ه یک مر تبه سر و ریش د هقا ن را ا صلا ح نمی نما ید ، مگر د ر زما ن بر دا شت حا صل با هما ن ریسما ن د را ز بر ا ی جمع آ و ر ی گند م و کجا وه بزر گ با عمق خیلی ها فرا خ ، بر ا ی گر فتن ا نگو رخود ر ا حا ضر مینما ید .
گو شت فر و ش شهر گو شت لا غر ی و مر یضی خو د را به قر یه می ا و ر د و آ و ا ز سر مید هد و میگو ید که بیا یید گو شت بخر ید ، گو شت بخر ید ، گو شت ، گو شت بره ، گو شت گو سا له ، و قسم میخو ر د ، بچیم ، کبا ب کنی میش ا ست ، کو فته کنی میش ا ست ، قا بلی کنی ، میش ا ست ، دو پیا زه کنی میش ا ست هر چه پخته کنی میش ا ست ، تا که بفر و شد ، سنگ ها ی که با ید ا ز آ ن به حیث ا و زا ن کا ر گر فته شو د ، قا بل ا طمینا ن نیست و لی د هقا ن صا د ق و را ست کا ر ، هر نو ع شیطنت فر و شنده با زا ری را صدا قت میپندا ر د ، با فرو ش قیمت زیا د ا ز د هقا ن بیچا ره جنس ا علی و ا ر زا ن ( گند م ) میگیر د و میبر د . کلا لی فر و ش ، مید ا ند که د هقا ن گند م را ، ا ز کا ه بیر ون ا و ر ده ا ست وقا بل آ رد کرد ن ا ست ، بربا لای خر خو د ، ا نو ا ع ، طغا ره ، طغا ره کا لا شو یی ، کو زه و آ فتا به، طغا ره ، قر و تی ، کا سه ، طبق و غیره را با رمیکند و قریه به قریه ، صدا میکشد و میگو ید که بیا یید کلا لی بگیر ید ، کا سه ، طبق ، طغا ره قر و تی ، بخر ید و به مهما نها ی تا ن کچر ی قر و ت پخته نما یید در مقا بل هرجنس ، طو ریکه بچه ها ی قد و نیم قد ، هر طر ف صد ا میکرد ند ، چه ا و ر ده ا ی کا سه ، سر چه میتی ، سر غله ، چطو ر ی میتی ، ما له ، هر جنسی را که میخر ید ند ، گند م را به کلا لی فر و ش ما له میدا د ند. تکه فر و شا ن ، تو پ تکه ها ی مختلف ا لنوع و مختلف ا لر نگ را به پشت ا ند ا خته را هی قر یه جا ت میشد ند ، و د ر هر قر یه ، آ هنگ خو د را بلند میکر د ند و میگفتند ، بیا یید، ر خت بگیر ید ...... رخت ، سا ن ، چیت ، ململ ، گل بخمل ، ز مین بخمل ، دا که ، پا چ ، گا چ و غیر ه . د ر وقت فر و ش ، چنا ن تکه را کش کر ده ، متر مینمو د ند ، که د ر هر پنج متر، یک چا ر ک متر را مید زد ید ند ، علا و ه به د زدید ن ، د رقیمت هم با لا تر ا ز نر خ ا صلی ، پو ل طلب مینمو د ند گو یا ا ینکه تکه فر و شا ن ، خا ن ها ی د و سر ه پا کستا ن بو د ه با شند . بقا لا ن هم به نو به خو د ، هما ن ا جنا س و وسا یل ا ز مد ا فتا د ه ا ی را که د ر با زا ر به فر و ش نر سیده ا ست ا ز د و کا ن دا رشهر به قیمت خیلی ها نا چیز می خر ید ند و بل ای خر خو د با ر کر ده می آ ور د ند ، و میگفتند که بیا یید ، سو دا بگیر ید سو دا بگیر ید ، سو دا ....... تا ر سو ز ن ا نگشتا نه ، کلا با تو ن ، صا بو ن ، کا لا شو یی ، صا بو ن جا ن شو یی ، ا نو ا ع عطر ، عطر گلا ب ، عطر سنجد و غیر ه ..... مشتر یا ن ، به عا د ت همیشگی میآ مد ند ، بد و ن آ نکه د عو ا و دنگله نما یند ، د ر بد ل جنس خر یده شد ه ، گند م و یا آ ر د را میپر دا ختند . همین قسم ، سبد فر و شا ن ، چغل با فا ن ، کنگن فر و شا ن و چو ری فرو شا ن و شا د ی با زا ن ، شا د ی با ز ا ن د ر د هن هر در وا زه حو یلی ، شا د ی خو د را به رقص می آ و رد ند ، بعد ا ز ختم هنر نما یی ، کا سه و یا طبق خو د را به د ست شا د ی مید ا د ند و میگفتند بر و پیش ، بی بی ، شا د ی ا ز حر ف صا حب خو د ا طا عت میکرد ، کا سه را به صا حب خا نه میر سا ند و آ ر د میگر فت فا ل بین ها وا ل بدا خا نها هم ا زین ا مر مستثنی نبو د ند. مدا ر ی ها ، فا ل بین ها ، میر ها و غیره و غیر ه همه به پیکر لا غر ، ضعیف و نا تو ا ن د هقا ن چسپید ه ا ند و به ما نند جو گ ، همه دا ر و ند ا ر شا ن را میبر ند و لی به حیث حقیر ترین قشر جا معه ، به مشکلا ت د ست و پنجه نر م مینما یند .
د ر پشت سر همه ا ین بیر و با ر ک ها ا دا ره مر مو زی مو جو د ا ست ، که ا ز آ گا هی و بید ا ر ی د هقا نا ن و سا ییر ز حمت کشا ن جلو گیر ی بعمل می آ و ر ند ، به ا ین منظو ر که ا گر تو ده ها به آ گا هی سیا سی د ستر سی پیدا نما یند ، به ما نند عقا با نی میما نند که خیلی ها بلند پر وا ز مینما یند و د رجا ها ی بلند مینشینند ، گو یا که ا ز قید ا سا ر ت رها یی یا فته ا ند دیگر بر زمین فر و د نمی آ یند ، آ گا هی سیا سی را و جیبه خو د میدا نند ، حلقا ت و گر و پ ها ی د فا عی خو د را تشکیل مید هند ، و به همنو عا ن و همکلا س ها ی خو د ، ا ند یشه ها ی سیا سی را بر مبنا ی ا صو ل مبا ر زه ا جتما عی را د ر س مید هند ، کا ر گر ا ن و د ها قین وسا یر کسبه کا را ن را ، د عو ت به مبا ر زه متحد ا نه مینما یند ، تا یکجا علیه هر گو نه ستم مبا ر زه نما یند . ا ز نظر آ نها، ا نسا ن بو د ن و د فا ع ا ز مو قف ا نسا ن ز حمت کش مو قف بالا تر ی را دا رد و میپندا ر ند ، که ز حمت کشا ن د ر تما م نقا ط جها ن یک نو ع شکنجه میشو ند و تحقیر ، غر بت غر بت ا ست ، ز یبا یی ند ا رد ، منظره ز شت و خشن دا ر د . مر د م ما ا ز مد ت ها قبل ا ست که شکنجه شده ا ند، درد و عذا ب د ید ه ا ند ، ما ل و دا را یی شا ن تا را ج گردیده ا ست ، وطن شا ن مو ر د تجا و ز ها ی پی د ر پی صو ر ت گر فته ا ست ، ا ین با ر به گو نه خیلی ها ما هر ا نه ، ا ز آ زا دی محر و م گردیده ا ند ، عزیزا ن و جگر گو شه ها ی شا ن را ا ز د ست دا ده ا ند و یا خو د معیو ب و نا توا ن شد ه ا ند. د شمنا ن آ ز ا د ی ، صلح و ا منیت ، میخو ا هند که ا ز طریق زو ر ، حا کمیت سیا سی را بر قبضه خو د د ر آ و ر ند و تا ج آ غشته به خو ن ملت ا فغا ن را برسر خو د بگذ ا ر ند. ا ما با خبر با شید که ا ین تا ج خیلی ها گر ا ن ا ست ، گر د ن صد ها شا ها ن ، ا میر ا ن ، ا جنبیا ن ، خا ر جیا ن ، جا سو سا ن ، و طن فر و شا ن ، ا نگلستا ن ، ر و سا ن ، پا کستا ن را شکستا نده ا ست ، ا ین تا ج بر سر ر ستم ها میزیبد ، که شمشیر د ر د ست ، گر ز د رکف ، زره بر تن دا ر ند ، پس رو دا به ها ا ند که خو د را لا یق و سزا وا ر ، ر ستم ها مید ا نند . و بعد ا ز شکستن گر د ن ، آ ن همه سا ز و بر گ ها ، ا با و قبا ی حا کمیت ، کا ملآ تکه تکه ، پا ر چه پا ر چه ، گرد ید ه ا ست . ما نمو نه و مثا ل می آ و ر یم ، شکست ا نگلستا ن وشنا ختن ا ستقلا ل تو سط ا نگلستا ن با عث گر د ید که که پا ی ا نگلستا ن ا ز تما م قلمر و ا مپرا طو ر ی ا ش پس کشیده شو د و کشو ر ها ی تحت مستعمره ، صا حب ا ستقلا ل خو د شو ند . میگو یند که گل شو که من بلبلت شو م ، شمع با ش که پر وا نه تو شو م ، جا نم شو که قر با نت شو م ، عطر شو که بو یت کنم ، حا کمیت د و ر ه مجا هد ین را ، به جز ا ز ز ند گی د ر جنگل چیز ی بیشتر ا ر ز یا بی کر ده نمیتو ا نیم و د وره ، حا کمیت طا لبا ن را، بیا ن سلطه وا ستبد ا د ، با دیه نشینی وقبیلو ی مینا مند. برمبنا ی همین جنگلی بو د ن وا ستبدا دی بود ن ، بو د که جها نیا ن( کنفرا نس منعقده بن، د ر سر لو حه ا نکشا فا ت آ تیه ا فغا نستا ن، ا فغا نستا ن نو ین و جا معه مد نی را عنو ا ن دا ده بو د ند. د ر کنفر ا نس بن مجمو ع ، ا ز شکسته ها و گر یخته ها ی ا فر ا طی را جمع کر د ند ( ا ز گل پشک تیا رکرد ند، مگر پشک میا و میا و نمیکند) و شا مل پر و ژ ه سا ختند تا ا گر در ا فغا نستا ن تحت شعا ع آ ن صلح وآ ر ا مش بر قر ا ر گر د د . ا ین تخم را که د ر مید ا ن تخم جنگی آ و ر ده ا ند ، تخم حقیقی نیست ، تخم پرشد گی ا ست ، د ر درو ن خو د لا ک دا رد ، بعضی تخم ها را ا ز پچک لا ک پر میکنند ، مگر ا ین تخم ا ز سر ک لا ک زد ه شد ه ا ست ، مغز سر ش کشید ه شد ه ا ست ، به ما نند ا فغا ن فکر نمیکند ( تخم لا کی تا ن را د و ر بیندا ز ید ) با لآ خر ه معا د له که با ید مطا بق به فو ر مو ل حل میگر د ید ، نتیجه غلط دا د ، هر معلم وا ستا ذ یکه د ر صنف میر و د ، بر ا ی حل سوا ل ها ، تخته ، تخته پا ک و تبا شیر را با خو دا شته میبا شد، تا ا گر سو ا ل غلط حل گر د د ، تخته را پا ک میکنند ، سو ا ل را به طر یقه د یگر حل مینما یند ، تا که نتیجه مثبت با شد . آ گا ها ن ا مو ر ا فغا نستا ن ، به کنفر ا نس بن پیشنها د خو د را ا را یه مید ا ر ند و میفر ما یند که با و جو د حسن نظرکشو ر میزبا ن ، ا تحا د یه ا ر و پا ، شو را ی ملل متحد ، نتیجه کنفر ا نس بن غلط ا ز آ ب بیر ون بر آ مد ، همین کنفر ا نس کشو ر ما را د و د سته به د و لت ا مر یکا تسلیم دا ده ا ست و با ید درین با ر ه ا تحا د یه ا ر و پا و جا معه جها نی و شو را ی ا منیت ملل متحد، غورو تجد ید نظر فرما یند ، تخته را پا ک نما یند و سوا ل را به طریقه خو ب حل نما یند . سا لها ست که مر د م ر نجد یده و بلا کشیده ما ، د ر مر ا سم ا عیا د و مر ا سم نما ز جمعه ها و صد ها محا فل خو شی و شا د ی ، د ست د عا به د ر گا ه ر ب ا لعز ت با لا میکنند و ا ر زو مینما یند ، تا صلح د ر و طن جنگ ز ده ما ا فغا نستا ن پیا د ه شو د . و لی آ ر زو ها ی شا ن با ر ها به خا ک یک سا ن گردیده ا ست، خیلی نا را حت ا ند و عصبا نی و ا ز خو د میپر سند، چرا ا ین قد رتلا ش ها ، بخا طر صلح وآ را مش ، به شکست موا جه میگر د د. و با ز ا ز خو د میپر سند که تو قف با ید کر د .
د ید ه شود ، ا ین همه مبا ر زه ها و تپ وتلا ش ها ، د ر کد ا م نقطه ا ز مسیرحر کت ، به سو ی صلح تو قف دا ده شد ه ا ست و تحقیق صو رت بگیر د که جر یا ن مبا ر زه ا ز همین تو قف گا ه به کدا م سمت و به چه منظو رتغیر دا ده شد ه ا ست . کا و ش گر ا ن با خر د و آ گا ها ن د لسو ز به و طن ، مغلقیت ها ی شکل دا ده شد ه را به خو بی میدا نند که ر یشه د ر کجا دا رد ، ا ین ها ا لفبا ی نجا ت مر د م خو د را خو د نسبت به د یگر ا ن بهتر میدا نند و میخو ا هند که د یگر مر دما ن محر و م ما ا زحقو ق و آ زا د ی ها ی ا نسا نی و فر دی ، بی نصیب نبا شند ، ز حمت کشا ن دیگر کسا نی نبا شند که تنها با ر کش و حما ل خو درا بیا بند ، بلکه کسا نی خو د را بیا بند که د ر همه تغیر و تحو لا ت ، سهم ا ر زنده وآ گا ها نه دا ر ند و سر نو شت خو یش را خو د و رق میز نند ومیگو یند که میر وند د ررا هی که تغیر ترکیب و ریخت بر نا مه نو ین میگرد د ، لحن کلا م ، دوستا نه میشو د ، حر ف ها با زبا ن سیا سی نووا د بیا ت سیا سی نو، در حا ل شکل گیر ی ا ست ، نسل نو را ه نو را نتخا ب مینما ید که آ یند ه بهتر و خو بتر به سر ا غ شا ن می آ ید .
June 5th, 2005


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات